Bài viết này được trích từ cuốn sách Daniels’ Running Formula của tác giả Jack Daniels
Bên cạnh tầm quan trọng của những yếu tố nhằm đạt tới thành công trong chạy bộ, tôi đã nghĩ ra thứ mà tôi gọi là những luật cơ bản trong chạy bộ. Tôi tạo ra các luật này với hy vọng rằng chúng sẽ cho phép người chạy ở mọi cấp độ thành tích có thể tối ưu lợi ích của việc luyện tập. Do những người chạy phản ứng theo những cách khác nhau đối với mỗi phương pháp huấn luyện, chương trình tập chạy hay môi trường, các luật cơ bản sẽ giúp đánh giá và củng cố các bài tập luyện ở từng cá nhân.
- Mọi người chạy đều có những năng lực cá nhân nhất định
Mỗi người chạy lại có những thế mạnh và điểm yếu độc nhất. Một số người có cấu trúc sợi cơ đáng thèm khát, với rất nhiều sợi cơ chịu được sự co giật chậm, dẫn tới khả năng cung cấp năng lượng hiếu khí cao hơn (chỉ số V̇O2max cao). Mặt khác, một người chạy nào đó không có chỉ số V̇O2max cao có khi lại sở hữu hiệu năng chạy bộ cực tuyệt, nhờ vào những kỹ thuật chạy lý tưởng. Tôi nghĩ rằng những người chạy bộ nên dành phần lớn thời gian luyện tập để cải thiện điểm yếu đã biết, nhưng khi bước vào những cuộc chạy đua quan trọng, thì trọng tâm chính lại là tận dụng tốt các thế mạnh đã biết. Ví dụ, một người có tốc độ chạy không tốt nhưng lại có sức bền cao nên dành quãng thời gian đầu và giữa mùa luyện tập để cải thiện tốc độ. Nhưng vào những tuần luyện tập về sau, người đó cần phải tập trung vào sức bền để tận dụng những gì mà bản thân giỏi nhất.
- Một người chạy bộ phải luôn tích cực
Đừng đắm chìm vào tiêu cực, mà hãy tìm kiếm yếu tố tích cực trong mọi lần luyện tập. Ví dụ, nếu một người luyện tập xong và nói rằng cô ấy chạy không tốt lắm, thì một huấn luyện viên, đồng đội hay bạn cùng tập luyện sáng suốt sẽ không nói “Đúng là hôm nay cậu chạy kém thật đấy.” Cách tiếp cận tốt hơn là hãy đề cập tới một điều gì đó tốt đẹp, như là “Tiếc là hôm nay cậu không có cảm giác tốt, nhưng động tác đánh tay của cậu đúng là đã chứng minh rằng cậu đã tập phần này rất nhiều.”
- Chấp nhận có lúc này lúc kia, có những ngày tốt đẹp hơn ngày khác
Kể cả những người giữ kỷ lục thế giới hay nhà vô địch Olympic cũng có những ngày chạy kém. Thường thì cự li càng dài, ta càng chẳng ham muốn chạy khi cảm thấy không được tốt. Ví dụ, so với chạy chặng 5K, bạn sẽ cần nhiều thời gian hơn để phục hồi sau khi chạy marathon với cảm xúc tồi tệ. Tôi nhất định sẽ khuyến nghị bạn thậm chí bỏ chạy khi không có cảm giác tốt, trái ngược với việc vật vã chạy đua trong khi biết rằng phải cần thêm thời gian để bạn có thể chạy tốt trở lại.
- Linh hoạt trong luyện tập để sẵn sàng đón nhận những điều không định trước
Ví dụ như chuyển ngày tập để phù hợp với thời tiết chẳng hạn. Giả sử bạn lên lịch tập vào thứ Hai, nhưng thời tiết ngày thứ Hai lại là mưa lạnh và gió to, trong khi thời tiết thứ Ba được dự đoán sẽ tốt hơn nhiều, thì hãy hoãn lịch tập từ thứ Hai sang thứ Ba.
- Đặt ra những mục tiêu trung cấp
Những mục tiêu này sẽ tạo đường hướng tới các mục tiêu dài hạn. Việc có mục tiêu dài hạn là rất quan trọng, nhưng ta có thể phải mất nhiều năm mới đạt được, nên cần thiết phải có một số mục tiêu nhỏ và dễ dàng đạt được hơn trong suốt hành trình.
- Rất đáng dành thời gian để luyện tập
Không phải lúc nào luyện tập cũng vui, nhưng nó luôn đáng giá. Đôi khi bạn không thấy vui vẻ mấy đối với một bài tập nhất định, nhưng nếu bạn hiểu mục đích của từng bài tập chạy, bạn sẽ có nhiều khả năng nhận ra mình đang có tiến triển – và điều đó thì chắc chắn là rất xứng đáng.
- Ăn ngon ngủ khỏe
Nghỉ ngơi và có một chế độ dinh dưỡng tốt là một phần của luyện tập, chứ không phải là những điều nằm ngoài phạm vi tập luyện.
- Không tập luyện khi ốm hay bị thương
Không tuân thủ nguyên tắc này thường dẫn tới việc thụt lùi trong thời gian còn dài hơn là bạn nghỉ vài ngày để phục hồi sau khi ốm bệnh hoặc bị thương.
- Những vấn đề sức khỏe mãn tính cần phải được kiểm tra bởi chuyên gia
Thỉnh thoảng cảm thấy không khỏe là chuyện bình thường, nhưng nếu bạn liên tục thấy không ổn thì điều đó thường sẽ dây đến một vấn đề cần phải xét nghiệm y tế.
- Một buổi chạy hay một cuộc đua xuất sắc không bao giờ là do ăn may
Chạy tệ có thể là do nhất thời xui xẻo, nhưng nếu bạn thật sự đã chạy một cuộc đua xuất sắc, thì đó là vì bạn có khả năng làm được chuyện đó.
Hãy ghi nhớ các luật cơ bản này trong suốt quá trình luyện tập và chạy đua. Có khả năng giữ cân bằng trong tập luyện, duy trì quan điểm tích cực và đặt ra những mục tiêu hợp lý, có thể đạt được sẽ dẫn tới thành công trong chạy bộ.
Từ lập trường của một người chạy, sự nhất quán trong luyện tập là điều quan trọng nhất để thành công. Sự nhất quán đó đến từ việc tập trung vào những nhiệm vụ hiện thời, không chìm đắm trong quá khứ mà cũng không nhìn quá xa vào tương lai. Điều duy nhất bạn có thể kiểm soát chính là khoảnh khắc hiện tại, và khi bạn tập trung vào nó và duy trì sự nhất quán khi luyện tập, bạn sẽ khám phá ra thành công vĩ đại nhất của mình.
Phương pháp tận dụng các luật chạy bộ cơ bản là biến chúng trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của người chạy. Qua thời gian, những người chạy không cần phải nghĩ xem họ đang “đối xử” với bản thân như thế nào; cứ để các luật lệ gắn liền với cuộc đời thường nhật, và kết quả từ những cuộc chạy đua sẽ tự phản ánh lợi ích của điều đó. Mặt khác, không tuân thủ luật lệ sẽ khiến thành tích chạy bộ giảm sút, đáng thất vọng, thậm chí là mối quan hệ giữa bạn với những người chạy khác cũng sẽ sứt mẻ.
Không thể phân loại các vận động viên vào từng nhóm rõ ràng đến từng chi tiết. Bốn yếu tố thành công của tôi, với phần “lượng” khác nhau và kết hợp theo những cách khác biệt, đã tạo nên đặc trưng độc đáo ở từng người chạy. Dù bạn là một người chạy hay một huấn luyện viên, hãy cứ hạnh phúc với những gì mình đang có, và tận dụng những điều mình sở hữu tới mức tối đa. Trong chương 2, tôi sẽ thảo luận về một số điều cơ bản trong luyện tập. Nhưng đừng ngại ngần thay đổi đôi lúc, nếu bạn cảm thấy “thắng lợi” với những biến đổi mà tôi gợi ý. Có bao nhiêu cá nhân thì có bấy nhiêu con đường dẫn tới thành công, và khám phá xem hướng nào là tối ưu với một người chính là điều khiến chạy bộ vui vẻ và phấn khích.
Việc định kỳ xem xét lại những luật chạy bộ cơ bản sẽ nhắc người chạy nhớ rõ một số khía cạnh quan trọng trong luyện tập và chạy đua; cũng như nó sẽ hữu ích trong việc phòng tránh tác động tiêu cực của luyện tập quá sức và không chăm sóc cho cơ thể.
Cuốn sách Daniels’ Running Formula được Panda Book phát hành, hiệu đính bởi HLV Cao Hà của boidapchay dưới tựa đề Công thức chạy bộ của Daniels. Cuốn sách này là một trong những cuốn sách kinh điển, gối đầu giường của dân runner. Độc giả Việt Nam có thể tìm mua cuốn sách này qua trang web của Fahasa hay tại các hiệu sách.
The post Quy tắc chạy bộ của Jack Daniels appeared first on BoiDapChay.com.